de luchtverplaatsing bij het ademen
Ventilatie of luchtverversing is het vervangen van de lucht in een ruimte, die om wat voor reden dan ook vervuild of verontreinigd is, door zuivere lucht. Het vervangen van de lucht kan op natuurlijke manier of mechanisch gebeuren of zoals hieronder genoemd, ongecontroleerde en gecontroleerde ventilatie.
Ventilatie is noodzakelijk voor een gezond binnenklimaat in ruimten waar mens of dier verblijven, en gebeurt door koolzuurgas, vocht en verontreiniging af te voeren en verse lucht aan te voeren. De luchtverontreiniging kan van verschillende aard zijn (bijvoorbeeld sigarettenrook, bacteriën en schimmelsporen, chemische stoffen, stof, geurstoffen). De noodzakelijke hoeveelheid te verversen lucht (het debiet) hangt af van de productie van vocht, koolstofdioxide (CO2) en verontreiniging en de aard van de verontreiniging, en van het aantal mensen of dieren die in die ruimten verblijven. Voor scholen, kantoren, ziekenhuizen en woningen gelden daarom verschillende normen. In België is sinds het EPB-decreet de ventilatie aan normen onderworpen in Nederland stelt het Bouwbesluit de normen per gebruiksfunctie.
Spuiventilatie of luchten is niet hetzelfde als de hier genoemde ventilatie, maar heeft ten doel in korte tijd sterk verontreinigde binnenlucht af te voeren: spuien. Dit kan worden bereikt door ramen en/of deuren tegen elkaar open te zetten. Deze manier van ventileren is eveneens in het Bouwbesluit vastgelegd. NEN 1087 geeft aan hoe een en ander berekend moet worden.