verstorende variabele

Een verstorende variabele is iets anders dan de behandeling die wordt onderzocht en dat de gemeten uitkomst van een onderzoek kan beïnvloeden. Stel u bijvoorbeeld voor dat een geneesmiddel om verkoudheid te voorkomen wordt getest door het toe te dienen aan 1000 mannen, terwijl een placebo wordt toegediend aan een groep van 1000 vrouwen. Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat in de onderzoeksperiode minder mannen verkouden werden. Daaruit zou echter niet kunnen worden geconcludeerd dat het geneesmiddel een effect had, omdat de hele placebogroep uit vrouwen bestond. Het geslacht is dus een verstorende variabele. Voor de onderzoeksresultaten zou een plausibele andere verklaring kunnen bestaan – bijvoorbeeld dat vrouwen gevoeliger zijn voor de verkoudheidsvirussen die ten tijde van het onderzoek circuleerden.

Goed opgezette onderzoeken houden rekening met potentiële verstorende variabelen en staan de eliminatie van plausibele andere verklaringen voor de onderzoeksbevindingen toe. In het bovengenoemde voorbeeld hadden mannen en vrouwen willekeurig kunnen worden ingedeeld bij de groep met interventie en in de placebogroep om het geslacht als verstorende variabele te elimineren.